Wniosek w sprawie podjęcia aktywnych działań na rzecz wzrostu niskich płac oraz ustanowienia systemowych rozwiązań, mających na celu wyłączenie z płacy minimalnej wszelkich dodatków wynagrodzeń w instytucjach kultury, skierowany do Przewodniczącego Rady Dialogu Społecznego, został dołączony do porządku obrad posiedzenia Prezydium RDS w dniu 16 marca 2023r. Przewodnicząca Federacji ZZPKiS otrzymała również zaproszenie do udziału w punkcie 6. ww. posiedzenia w celu poparcia wniosku. Poniżej treść 3-minutowego wystąpienia.

x x x

Szanowni Państwo ,

Na wstępie chciałabym podziękować za dołączenie mojego wniosku do porządku obrad i zaproszenie na dzisiejsze posiedzenie Prezydium RDS.

Problem niskich wynagrodzeń pracowników instytucji kultury, które od wielu lat oscylują wokół  wysokości płacy minimalnej, skutkuje sukcesywnym pogarszaniem się sytuacji materialnej i finansowej zatrudnionych. Rosnące koszty bieżącego utrzymania i funkcjonowania placówek kulturalnych pochłaniają dużą cześć posiadanych środków finansowych i mają wpływ na kształtowanie polityki płacowej. Wzrost płacy minimalnej cieszy, jednak coroczne podwyżki wynikające ze wzrostu płacy minimalnej doprowadzają do sytuacji, w których pracodawcy, ze względu na niewystarczające środki finansowe, włączają dodatek funkcyjny lub specjalny do wynagrodzenia zasadniczego pracowników. Z dniem 1 stycznia 2020 r. wyłączono dodatek stażowy z katalogu składników wynagrodzenia, które są uwzględniane przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika porównywanego z minimalnym. Zwracam się z uprzejmą prośbą o podjęcie aktywnych działań na rzecz ustawowego wyłączenia pozostałych dodatków, funkcyjnego i specjalnego, z listy składowych wynagrodzenia zasadniczego, tak aby płaca minimalna stała się w pełni wynagrodzeniem zasadniczym. Opracowanie i wdrożenie przepisów prawa w tym zakresie nie tylko wpłynie na poprawę sytuacji finansowej pracowników instytucji kultury, ale też ureguluje i ujednolici sposób obliczania ich wynagrodzenia w całym kraju.

Ograniczone budżety instytucji kultury nie pozwalają na coroczne wewnętrzne regulacje płac wszystkich pracowników, co skutkuje drastycznym spłaszczaniem wynagrodzeń. W większości placówek wzrost płacy minimalnej implikuje zrównanie zarobków wszystkich zatrudnionych pracowników merytorycznych. Dochodzi do kuriozalnych sytuacji, w których dobrze wykształceni, doświadczeni, pełni zapału i pełniący odpowiedzialne funkcje pracownicy zarabiają tyle co początkujący, lub pracownicy obsługi. Jest to niesprawiedliwe i dyskryminujące. Przykładem mogą być biblioteki, gdzie z powodu „uwolnienia” zawodu bibliotekarza przestały obowiązywać wszystkie rozporządzenia dotyczące kategorii i stawek zaszeregowania pracowników, które jednoznacznie wskazywały minimalne kwoty dla poszczególnych stanowisk. Pracownicy bibliotek nie podlegają też przepisom ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników sfery budżetowej.

Federacja ZZPKiS apeluje zatem o ustalenie godziwych, ustawowych zasad wynagradzania pracowników instytucji kultury i zapobieganie spłaszczeniu wynagrodzeń. 

Agnieszka Lachcik